Poroniłam
Aż 50% poronień zdarza się jeszcze przed implantacją zarodka w macicy, po 8 tygodniu ciąży ryzyko spada do 10%.
Poronienie jest to samoistne i przedwczesne zakończenie ciąży trwającej krócej niż 22 tygodnie. Od 23 tygodnia mówimy już o porodzie przedwczesnym. W 80% przypadkach poronień dochodzi na bardzo wczesnym etapie, jeszcze w I trymestrze ciąży. Na tak wczesnym etapie może wystąpić zjawisko tzw. ciąży biochemicznej. Oznacza to, że wydzielany hormon (beta-hCG) wpływa pozytywnie na wynik testu ciążowego, jednak ciąża nie jest jeszcze zagnieżdżona w macicy i nigdy tam nie dociera. Dochodzi do zapłodnienia jajeczka, ale chwilę po tym zostaje ono wydalone z dróg rodnych kobiety. Zapłodnionego jajeczka nie widać na badaniu ultrasonograficznym. Poronienia biochemiczne nie są wliczane do statystyk, ponieważ ciężko je wychwycić i często mylone są z krwawieniem miesiączkowym. Niestety na tak wczesnym etapie zapłodnienia, zbadanie przyczyny poronienia jest niemożliwe. Jedną z najczęstszych przyczyn wczesnego poronienia jest nieprawidłowość w budowie genetycznej zarodka oraz wady genetyczne. Organizm kobiety uruchamia wtedy naturalny mechanizm obronny i dokonuje selekcji naturalnej w postaci odrzucenia wadliwego zarodka.
Ze względu na czas wystąpienia możemy wyróżnić:
- poronienie wczesne – do 12 tyg., w I trymestrze ciąży
- poronienie późne – po 12 tyg., w II trymestrze ciąży
Ze względu na częstotliwość wystąpień, poronienia dzielimy na:
- poronienie pojedyncze, czyli zdarza się jednokrotnie, bądź jest przedzielone ciążami donoszonymi
- poronienia wtórne, czyli inaczej nawracające/nawykowe, zdarzają się minimum 3 razy po sobie
Przyczyny poronień
Najczęstsze przyczyny poronień na wczesnym etapie:
- czynniki genetyczne
- niezdolność do wykształcenia się łożyska
- nieprawidłowa budowa narządów rodnych kobiety wrodzone lub nabyte (zrosty, przegrody, skręty macicy)
- choroby układu rozrodczego (wodniak jajowodu, polipy endometrialne)
Przyczyny poronień późniejszych:
- zaburzenia hormonalne (niedoczynność tarczycy, Hashimoto, cukrzyca, Insulinoopornośc,)
- zaburzenia w układzie krzepnięcia krwi (zakrzepica)
- choroby zakaźne (odra, świnka, różyczka, toksoplazmoza, opryszczka…)
- choroby wirusowe i bakteryjne (zakażenia, infekcje)
- choroby nowotworowe
- zespół policystycznych jajników, wysoki poziom androgenów
- czynniki immunologiczne i autoimmunologiczne (zespół antyfosfolipidowy, toczeń)
- wiek kobiety (im starsza, tym ryzyko poronień większe)
- czynniki środowiskowe (toksyny w powietrzu, jedzeniu)
- używki (alkohol, papierosy, narkotyki, silne leki)
- zaburzenie odżywiania (anoreksja, bulimia, otyłość)
- niezdrowa dieta
- plemniki z nieprawidłową lub uszkodzoną chromatyną jądrową (DNA)
- słabe i nierozwinięte dobrze jajeczko
Obserwując ilość przyczyn jakie mogą wpływać na poronienie wczesne i późne, można zauważyć, jak skomplikowany jest to proces diagnostyczny. Niestety aż w przypadku 50% poronień ustalenie przyczyny jest niemożliwe.
Do 12 tygodnia ciąży, lekarze dysponują ograniczonymi możliwościami ratowania ciąży, szczególnie kiedy istnieją jakieś większe nieprawidłowości w postaci wad genetycznych i organizm kobiety samoistnie odrzuca taką ciąże.
Poronienia możemy również podzielić według objawów klinicznych:
- Poronienie zagrażające – w tym przypadku są duże szanse na uratowanie ciąży, przy szybkiej reakcji i podjęciu działań medycznych
- Poronienie w toku – dochodzi do niego, kiedy zostanie przeoczony moment poronienia zagrażającego i jest już za późno na podjęcie działań ratujących ciąże, objawia się obfitym krwawieniem oraz silnymi skurczami macicy
- Poronienie zatrzymane – ciąża przestała się rozwijać, jajo płodowe obumarło, macica się nie powiększa, jeśli nie dojdzie do samoistnego poronienia do 8 tyg. ciąży wykonuje się łyżeczkowanie macicy
Diagnostyka poronień
Zaburzenia genetyczne
W przypadku zaburzeń genetycznych i występujących mutacji, trzeba zacząć od:
- wywiadu w kierunku rodzinnego występowania wad wrodzonych oraz poronień nawykowych
- badanie kariotypu u obojga partnerów
- w przypadku rodzinnego występowania niektórych wad wrodzonych przeprowadzenie badań molekularnych DNA w kierunku występowania wybranych mutacji genowych
W Rekomendacjach Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego czytamy:
„U wszystkich kobiet z powtarzającymi się poronieniami należy przeprowadzić wywiad w kierunku trombofilii. Obejmuje on występowanie choroby zakrzepowo-zatorowej, udarów, zawałów, zakrzepicy żylnej oraz choroby wieńcowej zarówno u pacjentki, jak i u jej krewnych pierwszego stopnia. Dodatni wywiad obliguje do wykonania badań w kierunku mutacji typu Leiden czynnika V, mutacji genu protrombiny, stężenia antytrombiny oraz poziomu białka C i białka S.”
Zaburzenia hormonalne
W przypadku zaburzeń hormonalnych do czynienia mamy z niewydolnością ciałka żółtego przed 8-10 tyg, ciąży (zbyt niskie stężenie progesteronu), wysokim stężeniem prolaktyny czy zbyt wysokim poziomie androgenów (hiperandrogenizm). Wymienić tu należy również choroby tarczycy i cukrzycę jako czynniki predysponujące.
Zaburzenia anatomiczne układu rozrodczego kobiety
Ocena nieprawidłowości budowy macicy w badaniu ginekologicznym, badaniach obrazowych (USG, sono-HSG), histeroskopii i laparoskopii. Wykonanie ewentualnych zabiegów usuwających zmiany w macicy.
Nawracające zakażenia układu moczowo-płciowego oraz infekcje ogólnoustrojowe
Zaburzenia immunologiczne
Najważniejszą rolę zdają się odgrywać autoprzeciwciała przeciwjądrowe (ANA) oraz antyfosfolipidowe (APL), a wśród nich przeciwciała antykardiolipinowe (ACA) oraz antykoagulant tocznia (LA). Dzięki przeprowadzonym testom diagnostycznym ANA możemy wnioskować o klinicznie utajonych chorobach, takich jak reumatoidalne zapalenie stawów, toczeń układowy lub innych, które także mogą powodować nawykowe poronienia. Najważniejsze znaczenie kliniczne posiadają autoprzeciwciała skierowane przeciwko łańcuchowi podwójnemu DNA (dsDNA), łańcuchowi pojedynczemu DNA (ssDNA), polinukleotydom oraz histonom. Autoprzeciwciała te mogą uszkadzać odpowiednie struktury jądrowe u zarodka i/lub płodu.
Aż 50% poronień zdarza się jeszcze przed implantacją zarodka w macicy, po 8 tygodniu ciąży ryzyko spada do 10%.
Poronienie jest to samoistne i przedwczesne zakończenie ciąży trwającej krócej niż 22 tygodnie. Od 23 tygodnia mówimy już o porodzie przedwczesnym. W 80% przypadkach poronień dochodzi na bardzo wczesnym etapie, jeszcze w I trymestrze ciąży. Na tak wczesnym etapie może wystąpić zjawisko tzw. ciąży biochemicznej. Oznacza to, że wydzielany hormon (beta-hCG) wpływa pozytywnie na wynik testu ciążowego, jednak ciąża nie jest jeszcze zagnieżdżona w macicy i nigdy tam nie dociera. Dochodzi do zapłodnienia jajeczka, ale chwilę po tym zostaje ono wydalone z dróg rodnych kobiety. Zapłodnionego jajeczka nie widać na badaniu ultrasonograficznym. Poronienia biochemiczne nie są wliczane do statystyk, ponieważ ciężko je wychwycić i często mylone są z krwawieniem miesiączkowym. Niestety na tak wczesnym etapie zapłodnienia, zbadanie przyczyny poronienia jest niemożliwe. Jedną z najczęstszych przyczyn wczesnego poronienia jest nieprawidłowość w budowie genetycznej zarodka oraz wady genetyczne. Organizm kobiety uruchamia wtedy naturalny mechanizm obronny i dokonuje selekcji naturalnej w postaci odrzucenia wadliwego zarodka.
Ze względu na czas wystąpienia możemy wyróżnić:
- poronienie wczesne – do 12 tyg., w I trymestrze ciąży
- poronienie późne – po 12 tyg., w II trymestrze ciąży
Ze względu na częstotliwość wystąpień, poronienia dzielimy na:
- poronienie pojedyncze, czyli zdarza się jednokrotnie, bądź jest przedzielone ciążami donoszonymi
- poronienia wtórne, czyli inaczej nawracające/nawykowe, zdarzają się minimum 3 razy po sobie
Przyczyny poronień
Najczęstsze przyczyny poronień na wczesnym etapie:
- czynniki genetyczne
- niezdolność do wykształcenia się łożyska
- nieprawidłowa budowa narządów rodnych kobiety wrodzone lub nabyte (zrosty, przegrody, skręty macicy)
- choroby układu rozrodczego (wodniak jajowodu, polipy endometrialne)
Przyczyny poronień późniejszych:
- zaburzenia hormonalne (niedoczynność tarczycy, Hashimoto, cukrzyca, Insulinoopornośc,)
- zaburzenia w układzie krzepnięcia krwi (zakrzepica)
- choroby zakaźne (odra, świnka, różyczka, toksoplazmoza, opryszczka…)
- choroby wirusowe i bakteryjne (zakażenia, infekcje)
- choroby nowotworowe
- zespół policystycznych jajników, wysoki poziom androgenów
- czynniki immunologiczne i autoimmunologiczne (zespół antyfosfolipidowy, toczeń)
- wiek kobiety (im starsza, tym ryzyko poronień większe)
- czynniki środowiskowe (toksyny w powietrzu, jedzeniu)
- używki (alkohol, papierosy, narkotyki, silne leki)
- zaburzenie odżywiania (anoreksja, bulimia, otyłość)
- niezdrowa dieta
- plemniki z nieprawidłową lub uszkodzoną chromatyną jądrową (DNA)
- słabe i nierozwinięte dobrze jajeczko
Obserwując ilość przyczyn jakie mogą wpływać na poronienie wczesne i późne, można zauważyć, jak skomplikowany jest to proces diagnostyczny. Niestety aż w przypadku 50% poronień ustalenie przyczyny jest niemożliwe.
Do 12 tygodnia ciąży, lekarze dysponują ograniczonymi możliwościami ratowania ciąży, szczególnie kiedy istnieją jakieś większe nieprawidłowości w postaci wad genetycznych i organizm kobiety samoistnie odrzuca taką ciąże.
Poronienia możemy również podzielić według objawów klinicznych:
- Poronienie zagrażające – w tym przypadku są duże szanse na uratowanie ciąży, przy szybkiej reakcji i podjęciu działań medycznych
- Poronienie w toku – dochodzi do niego, kiedy zostanie przeoczony moment poronienia zagrażającego i jest już za późno na podjęcie działań ratujących ciąże, objawia się obfitym krwawieniem oraz silnymi skurczami macicy
- Poronienie zatrzymane – ciąża przestała się rozwijać, jajo płodowe obumarło, macica się nie powiększa, jeśli nie dojdzie do samoistnego poronienia do 8 tyg. ciąży wykonuje się łyżeczkowanie macicy
Diagnostyka poronień
Zaburzenia genetyczne
W przypadku zaburzeń genetycznych i występujących mutacji, trzeba zacząć od:
- wywiadu w kierunku rodzinnego występowania wad wrodzonych oraz poronień nawykowych
- badanie kariotypu u obojga partnerów
- w przypadku rodzinnego występowania niektórych wad wrodzonych przeprowadzenie badań molekularnych DNA w kierunku występowania wybranych mutacji genowych
W Rekomendacjach Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego czytamy:
„U wszystkich kobiet z powtarzającymi się poronieniami należy przeprowadzić wywiad w kierunku trombofilii. Obejmuje on występowanie choroby zakrzepowo-zatorowej, udarów, zawałów, zakrzepicy żylnej oraz choroby wieńcowej zarówno u pacjentki, jak i u jej krewnych pierwszego stopnia. Dodatni wywiad obliguje do wykonania badań w kierunku mutacji typu Leiden czynnika V, mutacji genu protrombiny, stężenia antytrombiny oraz poziomu białka C i białka S.”
Zaburzenia hormonalne
W przypadku zaburzeń hormonalnych do czynienia mamy z niewydolnością ciałka żółtego przed 8-10 tyg, ciąży (zbyt niskie stężenie progesteronu), wysokim stężeniem prolaktyny czy zbyt wysokim poziomie androgenów (hiperandrogenizm). Wymienić tu należy również choroby tarczycy i cukrzycę jako czynniki predysponujące.
Zaburzenia anatomiczne układu rozrodczego kobiety
Ocena nieprawidłowości budowy macicy w badaniu ginekologicznym, badaniach obrazowych (USG, sono-HSG), histeroskopii i laparoskopii. Wykonanie ewentualnych zabiegów usuwających zmiany w macicy.
Nawracające zakażenia układu moczowo-płciowego oraz infekcje ogólnoustrojowe
Zaburzenia immunologiczne
Najważniejszą rolę zdają się odgrywać autoprzeciwciała przeciwjądrowe (ANA) oraz antyfosfolipidowe (APL), a wśród nich przeciwciała antykardiolipinowe (ACA) oraz antykoagulant tocznia (LA). Dzięki przeprowadzonym testom diagnostycznym ANA możemy wnioskować o klinicznie utajonych chorobach, takich jak reumatoidalne zapalenie stawów, toczeń układowy lub innych, które także mogą powodować nawykowe poronienia. Najważniejsze znaczenie kliniczne posiadają autoprzeciwciała skierowane przeciwko łańcuchowi podwójnemu DNA (dsDNA), łańcuchowi pojedynczemu DNA (ssDNA), polinukleotydom oraz histonom. Autoprzeciwciała te mogą uszkadzać odpowiednie struktury jądrowe u zarodka i/lub płodu.